Ai lẩn thẩn tưởng hồn mình vườn hoa lá ?
Rất đậm hương và rộn tiếng chim ca
Ai khờ dại ngỡ trong tôi bừng nắng hạ
Từ độ mặt trời chân lý chói qua tim ?
Thơ dù cố tụng ca lời có cánh
Người dù lên gân cốt lý luận càn
Đột quỵ tất! Chỉ mùi hương cách mạng
Hoa nhài thơm nức nở tỏa bay xa
Thi sĩ hỡi! khoa trương lời vớ vẫn *
Trong hồn già giả dối như yêu ma !
Có biết đâu chất chồng muôn oán hận
Căm thù ai gây khí uất bao đời **
Này hãy nghe thiên đường mù ác độc
Vỡ tan hoang thứ lý tưởng u mê
Này hãy nghe một thời xưa hấp hối
Nấm mồ hoang dĩ vãng chết lụi tàn.
Hãy dứt khoát những vinh quang mộng ảo
Những bầy hầy rác rưởi của ngày qua ***
Dang tay đón những mầm xanh bát ngát
Vươn trên nền sự thật kết đơm hoa
Tháng 2-2012
----
* Tiếng đầu đời con gọi Xít - ta - lin (Stalin)
Thương mình thương một, thương ông thương mười ...
** Bài thơ :
- Giết, giết nữa, bàn tay không phút nghỉ,
Cho ruộng đồng lúa tốt, thuế mau xong
Cho Đảng bền lâu, cùng rập bước chung lòng,
Thờ Mao chủ tịch, thờ Sít-ta-lin bất diệt ...
...etc ...
***
- Khi tôi cưỡi trên mây
Thì máu người rên dưới đất
CLV
- Hoa tôi hái trên trời
Cũng chính là nước mắt
Dưới xa kia
CLV
- “Giai Phẩm 1956” ra đời có những bài viết nêu lên thối nát của chế độ. Trong bài “Cái chổi quét rác rưởi”, Phùng Quán nói rằng chế độ miền Bắc đầy rác rưởi dơ bẩn và một nhà văn như anh sẽ tình nguyện làm cái chổi quét cho sạch rác rưởi đó. Bài viết như một tuyên ngôn khởi đầu cho cuộc khởi nghĩa văn học.
Trong bài “Ông Bình Vôi”, Lê Đạt đã ám chỉ công kích bọn cán bộ lãnh đạo:
Những kiếp người sống lâu trăm tuổi
Y như một cái bình vôi
Càng sống càng tồi
Càng sống càng bé lại
Hữu Loan thì uất ức:
Một điều đau xót
Trong chế độ chúng ta
Trong chế độ “Dân chủ Cộng hòa”
Những thằng nịnh hót còn thênh thang đất sống...
... etc...
THÁP ĐỔTỐ HỮUAi lẩn thẩn đem màu tươi hoa láRắc trên cành khô chết nhựa trong cây?Ai khờ dại nhặt từng viên gạch rãBăng bó sườn cổ tháp đã lung lay?Cây dù gượng xanh lại ngày xuân cũTháp dù mong hàn lại vết phong sươngMộng ảo tất! Gió lùa cây xiêu đổTháp chênh vênh tan sập dưới chân tườngThi sĩ hỡi! Đi tìm chi vơ vẩnTrong hồn già đã chết những yêu mơ?Có lành đâu vết thương đầy oán hậnCó tan đâu khi uất tự bao giờ?Này hãy nghe cả lâu đài xã hộiChuyển rung trong biển máu ngập tràn trề.Này hãy nghe một thời đang hấp hốiTrong mồ đêm dĩ vãng sắp lui về.Hãy cắt đứt những dây đàn ca hátNhững sắc tàn vị nhạt của ngày quaNâng đón lấy màu xanh hương bát ngátCủa ngày mai muôn thuở với muôn hoa.Thán
Trả lờiXóaLàm thơ có phải chịu trách nhiệm không ? Theo Chế Lan Viên thì có, và CLV đã bộc bạch :
Trả lờiXóaAi? Tôi! ___________________________Mậu Thân, 2.000 người xuống đồng bằngChỉ một đêm, còn sống có 30Ai chịu trách nhiệm về cái chết 2.000 người đó?Tôi!Tôi – người viết những câu thơ cổ võCa tụng người không tiếc mạng mìnhtrong mọi cuộc xung phong.Một trong ba mươi người kia ở mặt trận về sau mười nămNgồi bán quán bên đường nuôi đàn con nhỏQuán treo huân chương đầy, mọi cỡ,Chả huân chương nào nuôi được người lính cũ!Ai chịu trách nhiệm vậy?Lại chính là tôi!Người lính cần một câu thơ giải đáp về đời,Tôi ú ớ.Người ấy nhắc những câu thơ tôi làm người ấy xung phongMà tôi xấu hổ.Tôi chưa có câu thơ nào hôm nayGiúp người ấy nuôi đàn con nhỏGiữa buồn tủi chua cay vẫn có thể cườiChế Lan Viên<br style="font-weight: bold;color: rgb(10
TÌM ĐƯỜNGNửa thế kỷ tôi loay hoayKề miệng vựcLeo lên các đỉnh tinh thầnChất ngấtTheo các con đường ngoắt ngoéo chữ chiGẫy gậpMà đâu được gì ?Khi tôi cưỡi trên mâyThì máu người rên dưới đấtMẹ hỏi tôi- Con lên cao mà làm chi ?Mẹ ở dưới này cơ cựcVề đi !Ôi ! con đường không ra đườngcủa kẻ tìm thơCái thơ không ra thơ của kẻ tìm đườngĐã gần hết thời gian của tôi ở trêntrái đấtMà tôi chưa có thể trả lời cho mẹMẹ đâu biết cho rằng:Hoa tôi hái trên trờiCũng chính là nước mắtDưới xa kia
Trả lờiXóaChế Lan Viên (Rút trong tập nháp: Bào thai và mảnh vỡ)
Bình loạn :-Ôi! Giàng ơi ...Ôi! thơ ơi là thơ...Ôi! con đường không ra đường cuả kẻ tìm thơ...Cả cái thơ không ra thơ cuả kẻ tìm đường...Mãi cho đến lúc tàn hơi : được ? mất ?Dẫu đã sắp hết thời gian trên trái đất..Vẫn không thể trả lời cho Mẹ ...Mãi quay cuồng : Hoa, nước mắt, và thơ...
Trả lờiXóa* * *
http://songthu.multiply.com/notes/item/93
BÁNH VẼChưa cần cầm lên nếm, anh đã biết là bánh vẽThế nhưng anh vẫn ngồi vào bàn cùng bè bạnCầm lên nhấm nháp.Chả là nếu anh từ chốiChúng sẽ bảo anh phá rốiÐêm vuiBảo anh không còn có khả năng nhaiVà đưa anh từ nay ra khỏi tiệc...Thế thì đâu còn dịp nhai thứ thiệt?Rốt cuộc anh lại ngồi vào bànNhư không có gì xảy ra hếtVà những người khác thấy anh ngồi,Họ cũng ngồi thôiNhai ngồm ngoàm...(8-1991)TRỪ ĐISau này anh đọc thơ tôi nên nhớCó phải tôi viết đâu ? Một nửaCái cần viết vào thơ, tôi đã giết đi rồi!Giết một tiếng đau, giết một tiếng cười,Giết một kỷ niệm, giết một ước mơ,Tôi giết cái cánh sắp bay...trước khi tôi viếtTôi giết bão táp ngoài khơi cho được yên ổn tr
Trả lờiXóa...tâm hồn con người nặng gấp trăm lần thể xác ...
Trả lờiXóaNhân ngày thơ, tìm hiểu thơ các tác giả xưa của một thời đã qua ...
Trả lờiXóaPhùng QuánPhùng Quán sinh năm 1932, người trẻ tuổi nhất trong nhóm Nhân Văn - Giai Phẩm. Là một “nhà văn chân thật trọn đời”, ông làm thơ để quét sạch những rác rưởi trong xã hội. Thơ ông là lời tuyên thệ trung thành với tâm hồn của mình, suốt một đời người. Năm 1956 ông “chống tham ô lãng phí”: ...Tôi không nói quá Về Nam Định mà xem Đài xem lễ, họ cao hứng dựng lên Nửa chừng thiếu tiền bỏ dở Mười một triệu đồng dầm mưa dãi gió Mồ hôi máu đỏ mốc rêu. Những con chó sói quan liêu Nhe răng cắn rứt thịt da cách mạng ! Nghe gió mùa đông thâu đêm suốt sáng Nhớ “Đài xem lễ” tôi xót bao nhiêu Đất nước chúng ta không đếm hết người nghèo Đêm nay thiếu cơm thiếu áo...Năm 1957 ông nhớ “Lời mẹ dặn” làm người chân thật: ...Yêu ai cứ bảo là yêu Ghét ai cứ bảo là ghét Dù ai ngon ngọt nuông chiều, Cũng không nói yêu thành ghét.<br style=
Trả lờiXóa“Nhất định thắng” của Trần Dần. Bài thơ dài hơn năm trăm câu, bắt đầu bằng tiếng thở dài. Tôi ở phố Sinh Từ: Hai người Một gian nhà chật. Rất yêu nhau sao cuộc sống không vui ? Tổ quốc hôm nay tuy gọi sống hòa bình Nhưng mới chỉ là năm thứ nhất...Bài thơ nói lên sự đói rét và nỗi u buồn trong lòng dân miền Bắc sau ngày đất nước chia đôi. ...Tôi đi giữa trời mưa đất Bắc Đất hôm nay tấm tả mưa phùn Bỗng nhói ngang lưng máu rỏ xuống bùn Lưng tôi có tên nào chém trộm ? A ! Cái lưỡi dao cùn ! Không đứt được – mà đau ! Chúng định chém tôi làm hai mảnh Ôi cả nước ! Nếu mà lưng tôi lạnh Hãy nhìn xem: có phải vết dao ? Không đứt được mà đau ! Lưng Tổ Quốc hôm nay rướm máu...<br style="color: rgb(102, 0, 0);fo
Trả lờiXóaPHÙNG CUNG. Truyện ngắn “Con ngựa già của Chúa Trịnh” - đăng trên báo Nhân Văn số 4 - có ngụ ý đả kích văn thi sĩ thành danh trước kia như Xuân Diệu, Hoài Thanh, Cù Huy Cận, chỉ vì ham được vinh thân thăng tiến trong hệ thống Đảng mà cam tâm tôi đòi cho chế độ. Đời sống tôi mọi đã làm thất thoát khả năng văn nghệ cũng như tâm hồn và lương tri của người cầm viết. Truyện viết về con Kim Bông là một quý mã “tướng phách hoàn mỹ, có sức vượt hàng nghìn dặm với cái thể cao đầu phóng vĩ của nòi ngựa chiến”. Thuở ấy chúa Trịnh đang cần tuyển mộ một đoàn kỵ binh để bình định đất nước. Kim Bông được chủ là Lão Nông thuận cho rời Phương Lộ, một thôn làng hẻo lánh phía Nam chân núi Tản, về chốn kinh thành mà theo Trịnh Chúa Công xông pha chiến trận. “Kim Bông phi như gió, giả lại đàng sau những đồi núi, cây cỏ hỗn độn của vùng Sơn Tây. Chỉ trong nửa ngày đã về đến Thăng Long”. Trong ngày hội đua tuyển mã, con Kim Bông đã làm kinh hồn táng đởm hàng nghìn ngựa tốt từ các nơi đem về. “Chỉ trong chớp mắt, con Kim Bông đã vượt lên hàng đầu, vừa hí, vượt lên, chân trước khoăm lại như móc sắt, đuôi bay như giải phướn, tưởng như chân nó không hề chạm đất”. Sau cuộc đua, con Kim Bông được tặng danh hiệu “Bạch long Thiên lý mã” và chọn làm mẫu mực để luyện tập cho cả đoàn ngựa chiến của triều đình. Từ đó “nó cùng bầy ngựa chiến xông pha chiến trận, trải nhiều trận vào sinh ra tử”. Cho đến một ngày con “Thiên lý” được Chúa Trịnh chọn cho làm mã lệnh và được vào ở trong phủ Chúa. Trong mã đài, ngày ngày chỉ ăn và tắm hoặc đứng yên cho mã phu cắt tỉa từng sợi mao, vuốt ve từng chiếc lông đuôi. Lúc đầu, nó cảm thấy bận bịu tù cẳng, lòng mơ ước cảnh sống khi còn ở ngoài cung cấm, nhưng dần rồi con Thiên lý cũng quen với gấm điều kim tuyến trên lưng và xa giá sơn son thếp vàng nó kéo đến đâu cũng vang rền lời tiền hô hậu ủng. Những lúc như vậy, nó cảm thấy mình quan trọng hẳn lên và đẹp rực rỡ như phượng hoàng. Có lần được lệnh kéo chúa Trịnh đi duyệt một đoàn quân kỵ mã, con Thiên lý nhìn hàng quân kỵ oai dũng, chợt nhớ thuở tung hoành xưa, nó ngẩng đầu cất cao tiếng hí. Bầy ngựa chiến òa lên cười chế nhạo. “Thôi bác ạ ! Đừng khoe tài nữa, chúng em đây ngại bác không rời được khỏi cái xe của Chúa ! Rời ra thì thóc kia trộn mật ai ăn ?” “Con Thiên lý uất lên, muốn thoát khỏi xe xông thẳng ra ngoài để tỉ sức, nhưng trên xe lại giật cương” nên đành phải cắm đầu đi, lòng vẫn còn tin mình còn đủ sức phi lên hàng đầu. Một ngày kia, Chúa Trịnh vì phải thân chinh đi dẹp loạn nên truyền đem mã lệnh ra đua trường ôn dượt trước khi ra trận. Viên tướng kỵ binh cúi đầu tâu. “Muôn tâu Chúa công, hiện nay trong triều đình thiếu gì ngựa chiến có dư sức vượt hàng nghìn dặm, và đã từng dự trên dưới một trăm trận. Xin Chúa công để tiểu tướng được chọn dâng một con chiến mã có sức khỏe vào bậc nhất. Còn như con mã lệnh,
Trả lờiXóaCũng những thằng nịnh hót(Sau khi đọc bài: “Những thằng nịnh hót” của Maiakovski)Dưới thời kỳ Pháp thuộcNhững thằng nịnh hót nghênh ngangLưng rạp trước quan TâyBắc vợ như thangChân trèo lên danh vọngĐuôi vợ chúng điLọt theo đầu chúngBao nhiêu nhục nhằn;Nhục mất nước muôn phầnNhục cùng đất nướcvới những thằng nịnh hótMột điều đau xótTrong chế độ chúng taTrong chế độ dân chủ cộng hoàNhững thằng nịnh cònthênh thangđất sốngKhông quần chùng, áo thụngKhông thang đàn bàNhưng cònthang lưngthang lưỡiNhững mồm<span
Trả lờiXóa